NALEŻNOŚCI BUDŻETOWE W SPRAWOZDAWCZOŚCI ZA I PÓŁROCZE 2024

Wykładowca – Tomasz Wojtania

Doświadczony wykładowca z ponad 25 letnią praktyką, specjalista od trudnych tematów, niezależny konsultant z dziedziny finansów publicznych oraz rachunkowości i sprawozdawczości budżetowej.

W latach 1993-2001 pracownik naukowy Katedry Rachunkowości Instytutu Zarządzania Politechniki Częstochowskiej. Autor setek publikacji i materiałów szkoleniowych, autor podręcznika "Podstawy rachunkowości budżetowej". Konsultant Banku Światowego nr 479364 i współautor raportu Banku Światowego „Porównanie polskich przepisów rachunkowości sektora publicznego

z międzynarodowymi standardami rachunkowości sektora publicznego (MSRSP)”. Autor projektu pierwszej wersji stanowiska Komitetu Standardów Rachunkowości w sprawie ujęcia, wyceny

i prezentacji prawa wieczystego użytkowania gruntów oraz gruntów oddanych w wieczyste użytkowanie. Jako wykładowca pracował m.in. dla Krajowej Szkoły Administracji Publicznej, Najwyższej Izby Kontroli, Regionalnych Izb Obrachunkowych, Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, Ministerstwa Sprawiedliwości, Sądów, Prokuratur, Urzędów Wojewódzkich, Izb i Urzędów Skarbowych, Państwowej Straży Pożarnej, Policji, Wojska, Państwowej Inspekcji Sanitarnej, Państwowych Inspektoratów Weterynarii, GDDKIA, Urzędów Pracy, Urzędów Gmin i Miast, Starostw Powiatowych, Urzędów Marszałkowskich oraz podległych im jednostek oświaty, pomocy społecznej, geodezji i innych, w tym jednostek pełniących rolę Instytucji oraz beneficjentów środków unijnych. Ponadto pracował dla agencji rządowych: ARIMR, ANR, ARR, ARM i innych jednostek sektora finansów publicznych np.: WFOŚIGW. Pracował również w Programie Partnerstwo dla Samorządu Terytorialnego LGPP oraz w KPRM w zespole Prof. T. Lubińskiej zajmując się tam tematyką budżetu zadaniowego. Przeszkolony w zakresie ochrony informacji niejawnych.

Cel szkolenia – Celem szkolenia jest podniesienie kwalifikacji w zakresie zasad ustalania, księgowania i rozliczania należności budżetowych w roku 2024 oraz ich prezentacji w sprawozdawczości budżetowej za drugi kwartał/pierwsze półrocze 2024 roku. Na szkoleniu omówione zostanie pojęcie „organu publicznego” i obowiązujące od 1 stycznia 2010 roku przepisy ustawy o finansach publicznych dot. należności publicznoprawnych niepodatkowych, które często nie są stosowane w praktyce, a które bezwzględnie należy stosować do należności nieuznanych za „transakcje handlowe”. Ponadto omówione zostaną zdefiniowane w ustawie o finansach publicznych należności cywilnoprawne oraz związany z nimi problem podatku VAT, zasady ich wyceny, zasady dokonywania odpisów aktualizujących należności wątpliwe oraz zasady prezentacji należności budżetowych w sprawozdawczości budżetowej typu „RB”, z uwzględnieniem sprawozdawczości w zakresie zadań własnych i zadań zleconych.

Adresaci szkolenia - Szkolenie przeznaczone dla wszystkich jednostek sektora finansów publicznych, szczególnie dla państwowych i samorządowych jednostek budżetowych, w tym jednostek dysponujących rachunkami dochodów własnych i funduszami celowymi, samorządowych zakładów budżetowych, ministerstw, urzędów wojewódzkich i administracji zespolonej oraz gmin, powiatów, województw i ich urzędów, a także dla jednostek oświaty, pomocy społecznej, urzędów pracy, zarządów dróg, zarządów transportu miejskiego, administracji zespolonej, inspekcji i inspektoratów, sądów i prokuratury, KAS, RIO, NIK, służb mundurowych i innych zainteresowanych jednostek.

PROGRAM SZKOLENIA

1.      Źródła prawa obowiązującego w Polsce a prawo Unii Europejskiej - Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/7/UE - definicja transakcji handlowej oraz definicja organu publicznego w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. a) dyrektywy 2004/17/WE oraz art. 1 ust. 9 dyrektywy 2004/18/WE.
2.      Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 13 stycznia 2022 roku C-327/20 Pojęcie „transakcji handlowej” i jego analiza – wyjaśnienie dlaczego nie nalicza się kwot 40/70/100 euro jeżeli organ publiczny jest wierzycielem kwoty pieniężnej wobec przedsiębiorstwa, wyjaśnienie dlaczego stosunki między tymi dwoma podmiotami nie wchodzą w zakres pojęcia 'transakcji handlowej', a zatem są wyłączone z zakresu stosowania dyrektywy 2011/7.
3.      Ustawa z dnia 8 marca 2013 roku o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych – odmienna niż w prawie UE definicja transakcji handlowej oraz odmienna definicja zakresu podmiotowego ustawy odwołująca się m.in. do art. 4 ustawy z dnia 11 września 2019 roku - Prawo zamówień publicznych.
4.      Pojęcie i definicja należności pieniężnych mających charakter cywilnoprawny - należności budżetowe o charakterze cywilnoprawnym w świetle przepisów art. 54a-59a ustawy o finansach publicznych i ich przykłady z praktyki.
5.      Pojęcie i definicja należności niepodatkowych o charakterze publicznoprawnym - niepodatkowe należności budżetowe o charakterze publicznoprawnym w świetle przepisów art. 60-67 ustawy o finansach publicznych i ich przykłady z praktyki.
6.      Należności budżetowe a podatek VAT - interpretacja ogólna Nr PT1.8101.3.2019 Ministra Finansów z dnia 10 czerwca 2020 roku w sprawie opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności wykonywanych przez jednostki samorządu terytorialnego.
7.      Wyjaśnienie dlaczego Minister Finansów uznał, że w odniesieniu do określonych czynności związanych z realizacją zadań, jednostki samorządu terytorialnego nie występują w roli podatników VAT i tym samym ich wykonywanie nie podlega opodatkowaniu VAT, gdy wykonywanie tych czynności jest podporządkowane ścisłemu reżimowi publiczno-prawnemu, a pobierane opłaty nie mogą być uznane za rzeczywistą równowartość świadczenia.
8.      Przejście z drogi cywilnej / handlowej na administracyjną jako obowiązek ustawowy organów publicznych realizujących zadania publiczne i sposób rozwiązania dylematu naliczania lub nie kwoty 40/70/100 euro oraz naliczania lub nie podatku VAT.
9.      Zakres zastosowania przepisów K.p.a. i Ordynacji podatkowej w sprawach niepodatkowych należności budżetowych, czyli należności budżetowych nieuznanych ani za transakcje handlowe, ani za należności cywilnoprawne.
10.   Ustawa o rachunkowości i nadrzędne zasady rachunkowości budżetowej obowiązujące w jednostkach zajmujących się ustalaniem i poborem należności budżetowych oraz zasady wyceny należności budżetowych na moment początkowy i na moment końcowy/dzień sprawozdawczy w roku 2024.
11.   Problem wyceny należności budżetowych z podatkiem VAT i ich ujęcia w księgowości i sprawozdawczości budżetowej w kwotach netto – kontrowersyjna broszura MF i kontrowersyjne stanowisko KRRIO oraz odmienne stanowisko Komitetu Standardów Rachunkowości dot. rozrachunków z kontrahentami.
12.   Problem opłat za żywienie (i pobyt) w szkołach, przedszkolach, żłobkach traktowanych jako należności cywilnoprawne, czyli transakcje handlowe, a orzecznictwo polskich sądów administracyjnych uznających owe należności za należności publicznoprawne niepodatkowe w świetle obowiązujących od 1 stycznia 2010 roku przepisów art. 60-67 ustawy o finansach publicznych.
13.   Ujednolicenie zasad księgowań należności budżetowych jako przychodów działalności podstawowej, działalności pozostałej, działalności finansowej oraz jako przychodów przyszłych okresów – wzory księgowań należności głównej, w tym należności z VAT z uwzględnieniem mechanizmu podzielonej płatności, należne odsetki, inne należności uboczne, należności z tytułu zwrotu kosztów sądowych i kosztów egzekucji, umorzenie w całości albo w części, zgony, odroczenie lub rozłożenie na raty, zaniechanie poboru, przeniesienia i przejęcie własności, przedawnienia, kompensaty, itp..
14.   Należności dot. zadań zleconych – problem dotyczący księgowania należności jako zobowiązań w zakresie zadań zleconych, nieprawidłowości związane z księgowaniem funduszu alimentacyjnego, należności z podatkiem VAT dot. gospodarowaniem nieruchomości Skarbu Państwa.
15.   Należności z tytułu zwrotów, refundacji wydatków i świadczeń nienależnie pobranych – problem dotyczący księgowania należności na zwroty i refundacje wydatków budżetowych (stornem czerwonym lub czarnym), wyjaśnienie kiedy można kompensować należności ze zobowiązaniami w rozumieniu art. 498 KC i typowe nieprawidłowości związane z kompensowaniem należności ze zobowiązaniami, kompensata ustawowa a kompensata umowna.
16.   Weryfikacja prawdopodobieństwa uzyskania należności budżetowej - aktualizacja należności budżetowych oraz procedura ustalania odpisu aktualizującego należności budżetowej - zastosowanie Krajowego Standardu Rachunkowości nr 4 „Utrata wartości aktywów”.
17.   Zasady prezentacji należności budżetowych w sprawozdaniach typu ”RB” za drugi kwartał/pierwsze półrocze 2024 roku – RB-27,RB-27S, RB-27ZZ, RB-30S, RB34S, RB-34 i inne należności.
18.   Układ przedmiotowy i układ podmiotowy sprawozdania RB-N i RB-ZN.
19.   Należności oraz wybrane aktywa finansowe w Rb-N i w RB-ZN, należności wymagalnie i niewymagalne oraz dane dodatkowe.
20.   Analiza zgodności danych pomiędzy poszczególnymi rodzajami sprawozdań typu „RB” - problem odmiennych instrukcji, zasad i interpretacji dotyczących jednostek państwowych i jednostek samorządowych.
21.   Odpowiedzi na pytania.